در حالی که رسانه های غربی و فارسی زبان معاند با تمام توان کوشیدند تا پس از جنگ ۱۲ روزه، فضای جامعه ایران را دچار تفرقه و بی اعتمادی کنند، نتیجه معکوس حاصل شد. مردم ایران با درک عمیق از واقعیتهای میدان و تجربه مستقیم از عملکرد دشمنان، نه تنها مرعوب جنگ روانی نشدند بلکه با آگاهی و انسجامی مثال زدنی، در برابر موج تبلیغات منفی ایستادند. این اتفاق را میتوان نقطه عطفی در بلوغ رسانه ی و اجتماعی ملت ایران دانست.
جنگ ۱۲ روزه، صرفنظر از ابعاد نظامی و سیاسی آن، صحنهای تازه از نبرد رسانه ا ی بود که در آن، آگاهی مردم و سواد رسانه ای جامعه ایران نقشی تعیین کننده ایفا کرد. در حالی که رسانه هایی چون BBC فارسی، ایران اینترنشنال و شبکه های مشابه تلاش کردند با القای یأس، ناامنی و چنددستگی، چهرهای متزلزل از ایران نشان دهند، افکار عمومی کشور مسیر متفاوتی پیمود. نتیجه این رویارویی، تقویت انسجام ملی و افزایش هوشیاری مردم نسبت به جریانهای تبلیغاتی خارجی بود.
نخستین عامل در شکل گیری این آگاهی، تجربه مستقیم مردم از واقعیتها بود. برخلاف گذشته که رسانه های خارجی انحصار روایت رویدادها را در دست داشتند، در دوران کنونی، شبکه های اجتماعی و رسانه های داخلی با پوشش لحظه به لحظه رویدادها، اجازه تحریف گسترده را از دشمن گرفتند. مردم خود شاهد واقعیتهای میدان بودند و همین تجربه عینی، بزرگترین سد در برابر دروغ پردازی رسانه های معاند شد.
از سوی دیگر، بی اعتمادی عمومی به رسانه های خارجی در سالهای اخیر، اثرگذاری آنها را به شدت کاهش داده است. عملکرد جانبدارانه و دوگانه این رسانه ها در قبال رویدادهای جهانی، از جنگ غزه گرفته تا تحولات ایران، باعث شد بخش عمدهای از جامعه، رویکرد آنان را سیاسی و مغرضانه بداند. در نتیجه، مخاطب ایرانی در مواجهه با روایتهای تحریف شده، به جای پذیرش، به تحلیل و سنجش روی آورد.
عامل سوم را باید در افزایش سواد رسانه ای جامعه جستجو کرد. نسل جدید ایران، برخلاف دهه های گذشته، در فضای دیجیتال رشد کرده و توانایی تشخیص منبع، تحلیل محتوا و ارزیابی صحت اخبار را دارد. این رشد آگاهی، سبب شد عملیات روانی رسانه های معاند با مقاومت فکری مواجه شود. مردم دیگر تنها مصرف کننده خبر نیستند؛ بلکه به تولیدکنندگان و تحلیلگران خودجوش تبدیل شده اند.
در کنار این عوامل، نباید از نقش احساس همبستگی ملی و هویت ایرانی غافل شد. در دوران بحران، ملت ایران همواره نشان داده است که در برابر تهدیدهای بیرونی متحد میشود. جنگ ۱۲ روزه نیز چنین وضعیتی را رقم زد. تبلیغات خارجی، که با هدف تحریک اختلافات داخلی انجام شد، به دلیل همین حس مشترکِ دفاع از وطن و هویت، نتیجه ای معکوس داشت. ملت ایران بار دیگر نشان داد که در بزنگاههای تاریخی، اختلافات را کنار گذاشته و زیر پرچم منافع ملی گرد میآید.
در این میان، رسانه های داخلی و جبهه مقاومت نیز نقشی کلیدی در هدایت افکار عمومی ایفا کردند. با روایتگری صادقانه، انتشار تصاویر مستند و تحلیلهای دقیق، توانستند اعتماد عمومی را جلب کنند. استفاده از زبان عاطفی، ملی گرایانه و در عین حال منطقی در پوشش اخبار، احساس تعلق و همدلی را میان مردم افزایش داد.
در مقابل، رسانه های غربی با تکرار روایتهای نادرست و تحلیلهای یکسویه، اعتبار خود را بیش از پیش از دست دادند. نمونه بارز آن، پیش بینی های غلط درباره وضعیت داخلی ایران بود که پس از پایان جنگ، به وضوح نادرست از آب درآمد. این ناکامی رسانه ای، به نوعی رسوایی حرفهای برای جریان تبلیغاتی غرب محسوب میشود.
در نهایت، میتوان گفت که جنگ ۱۲ روزه نه تنها میدان نبرد نظامی، بلکه صحنه نبرد روایتها بود؛ نبردی که در آن، آگاهی، تجربه و بلوغ فکری مردم ایران پیروز شد. این واقعه نشان داد که جامعه ایران وارد مرحله ای تازه از خودآگاهی جمعی شده است؛ مرحله ای که در آن، دشمن دیگر نمی تواند با اخبار جعلی و تبلیغات جهت دار، افکار عمومی را کنترل کند.
جنگ ۱۲ روزه در حافظه تاریخی ملت ایران، تنها به عنوان یک تقابل نظامی باقی نخواهد ماند؛ بلکه به عنوان نقطه ای درخشان در مسیر بلوغ فکری و رسانه ای کشور ثبت خواهد شد. مردمی که روزگاری مخاطب منفعل رسانه ها بودند، امروز خود به بازیگران هوشمند و آگاه تبدیل شده اند. و همین آگاهی، بزرگترین شکست برای رسانه هایی است که با هدف تفرقه، دروغ و ناامیدی به میدان آمده بودند.
