به گزارش گزارشگران برتر شهرک خاورشهر که با مساحت تقریبی ۷۳۳ هکتار و دارا بودن بافت شهری ترکیبی از خانههای ویلایی قدیمی و مجتمعهای آپارتمانی مدرن، از لحاظ کالبدی و جمعیتی شرایط یک شهر مستقل را احراز کرده است، اکنون در پی احقاق حقوق قانونی خود برای تبدیل شدن به یک شهر رسمی است.
این شهرک که از سال ۱۳۵۷ به عنوان محل اسکان کارکنان ارتش و نیروهای مسلح شکل گرفت، اکنون با جمعیتی متراکم و نیازمند خدمات شهری، تحت کُد آبادی ۲۳۰۳۰۴۰۰۰۲۰۶۶۲۵۹۹۷۲ در دهستان غنیآباد شهرستان ری طبقهبندی میشود؛ وضعیتی که فعالان محلی آن را «بلاتکلیف و آسیبپذیر» میدانند.
بحران مدیریت واحد شهری
یکی از مهمترین مطالبات مطرح شده، رفع معضل «چندگانگی نهادهای اداری» است. در حال حاضر، خاورشهر عملاً زیر سایه مدیریت نهادهایی از تهران، ری، قیامدشت و پاکدشت قرار گرفته است که این پراکندگی، مانع از اجرای برنامههای متمرکز و هدفمند شده است.
شهروندان خاورشهر معتقدند که عدم وجود شورای شهر و مدیریت شهری مستقل، باعث شده است بودجههایی که باید صرف توسعه زیرساختهای محلی شود، یا مسدود بماند یا در نقاط دیگر شهرستان هزینه شود. فعالان محلی با استناد به مفاد ماده ۷ آییننامه تقسیمات کشوری، تأکید دارند که با توجه به جمعیت بیش از ۲۵ هزار نفری، خاورشهر واجد تمامی شرایط لازم برای ارتقاء به شهر است.
فقدان خدمات پایه و آلودگیهای زیستمحیطی
علاوه بر مشکلات مدیریتی، فقدان نهادهای حیاتی خدماترسان، روزمرگی ساکنان را سخت کرده است. در خاورشهر، زیرساختهایی نظیر بیمارستان مجهز، دانشگاه، دفتر پلیس +۱۰، شورای حل اختلاف و مراکز فرهنگی و تفریحی به شکل مستقل وجود ندارند.
از سوی دیگر، مجاورت با کارخانههای سیمان و گچ، کانال آب ورامین، و تردد سنگین کامیونها، مشکلات زیستمحیطی و ترافیکی شدیدی را برای ساکنین ایجاد کرده است. شهر شدن خاورشهر میتواند مسیر را برای استقرار نهادهای خدماترسان و تخصیص مستقیم عواید قانونی منطقه، از جمله مالیات بر ارزش افزوده و عوارض آلایندگی، به بودجه محلی هموار سازد.
چشمانداز توسعه
این ارتقاء، صرفاً یک تغییر در تقسیمات کشوری نیست، بلکه گامی اساسی در جهت «عدالت توزیعی» و «افزایش سرمایهگذاری عمرانی» تلقی میشود. امید است با حمایت مسئولین شهرستانی و استانی، روند اداری برای رسمی شدن شهر خاورشهر تسریع یابد تا این منطقه بتواند با تمرکز منابع، از بنبست تاریخی خارج شده و مسیر توسعه شتابان را طی کند.
